İkinci el araç satın alırken, araçların geçmiş hasar durumlarına ilişkin olarak dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Öncelikle, SBM'den plaka veya şasi numarası ile SMS sorgulamaları yapılması gerekir. Ayrıca, Resmi gazetede 15 Ağustos 2020 tarih ve 31214 sayı numarası ile ikinci el araçların yönetmeliği yayınlanmıştır. İkinci el oto alım-satım işlemlerinde, tüketicinin korunmasına ilişkin olarak yetkili firmalarca, profesyonel oto ekspertiz yapılması gerekir. Mağduriyetlerin oluşmaması için satın alacağınız araçların hasar kayıtlarını inceleyerek kararınızı vermeniz çok önemlidir. :)
Araç hasarları nelerdir?
a. Hafif Hasar?
Hasarın boyutu, sigorta şirketine sunulan eksper raporuna göre belirlenir. Ayrıca, onarım sonrasında yaptırılan oto ekspertiz raporunda da hasarın büyüklüğü anlaşılacaktır. Hasar kaydı SBM'den de teyit edilir.
b. Orta Hasar?
Hasarın boyutu, sigorta şirketine sunulan eksper raporuna göre netleşir. Ayrıca, onarım sonrasında ikinci el satışı sırasında yapılan oto ekspertiz raporunda hasarın durumu anlaşılacaktır. Aracın hasar durumu, şasi veya plaka numarası ile SBM'den teyit edilir.
c. Pertotel Pert Hasar?
Aracın bedelinin %70 inden fazla maddi kayba uğramış olması durumuna Pert hasar denir.
d. Ağır Hasar?
a)Parça değişimli ağır hasar: Aracın %70 ' inden az maddi kayba uğramış olan aracın durumu, ağır hasar olarak değerlendirilir.
b)Parça değişimsiz ağır hasar: Sel gibi bir olayda aracın elektronik aksamlarının zarar görmesi, aracın ölümlü bir kazaya karışarak tazminat ödenmesi gibi durumlara denir.
Ağır Hasar Kaydı Nereye işlenir?
Ağır hasar olduğu belgelenen aracın hasar bilgisi, plaka veya şasi numarasına göre Tramere veya yeni adıyla SBM sistemlerine işlenir.
Hatalı kaydedilen "Ağır Hasar" ve "Pert kaydı" nasıl silinir?
Kaza sonrası oluşturulan ekspertiz raporunda, eksperin hasar bedelini sisteme sehven hatalı girmesi veya sigorta şirketinde hasar tazminatının sisteme yine sehven yanlış kaydedilmesi durumunda hatalı ağır hasar kaydı oluşabilir. Ekspere, sigorta şirketine ve-veya SBM'ye hasar dosya numarası üzerinden başvurarak, hatayı ortadan kaldırtabilirsiniz!
Ayrıca, SBM'ye hasar kaydı yapılırken plaka veya şasi numarası hatalı olarak kaydedilen ağır hasar ve-veya Pert kayıtlı araçların, hasar kayıtları SBM'ye başvurularak sildirilebilir.
Trafik Sigortası Hasarı Nedir?
Trafik sigortaları üçüncü şahıslara ve-veya karşı tarafa maddi ve bedeni zararları, kazadaki kusur oranına göre karşılayan poliçelerdir. Kendi aracınıza ödeme yapmaz.
Kasko Sigortası hasarı nedir?
Trafik Sigortası limitlerinin yetmediği veya trafik sigortası teminatlarına konu olmayan diğer tüm hasarların karşılandığı ve kendi aracınızla ilgili ve tek taraflı kazalar dahil ödeme yapan geniş teminatlı paket sigortalardır.Çarpma-çarpışma, doğal afetler, yangın, hırsızlık gibi birçok güvenceyi ve asistans hizmetleri sunmaktadır.
Hasar dosyasında Trafik ve Kasko Sigortaları?
Hasar dosyasının açılması aşamasında, yaşanan hasarın durumuna göre sigorta acenteniz veya araç onarım servislerindeki hasar danışmanları, araç sahiplerine yol gösterici olurlar. Anlaşmalı servisler onarıma hızlıca başlamak için kaskodan hasar dosyası açmayı tercih etmektedirler. Şayet, SBM bağımsız eksperleri tarafından kaza kusurunun belirlendiği rapora göre, 8/8 kusurlu karşı araç ise kasko poliçesinden aracının onarımını tamamlayan sigorta şirketi, karşı aracın önce trafik sigorta şirketine yetmediği yerde kasko sigorta şirketine hasar onarım bedelini rücu eder. Karşı aracın kasko poliçesi yoksa, kaskosu olan diğer araç sahibi karşı aracın sahibine dava açarak kalan hasar bedelini tazmin eder. Dolayısıyla kaskosu olan aracın, SBM hasar kaydına herhangi bir hasar kaydı işlenmez.
Trafik sigortalarından açılan dosyalarda kazaya karışan araçların çapraz sorumlulukları gereği, tarafların sigorta şirketleri kusur oranlarına göre karşılıklı olarak ödeme yaparlar. Şayet trafik kuralına göre 8/8 kusurlu olan aracın kaskosu yok ise, hem kendi aracını, hem de trafik sigortasındaki limitlerin yetmemesi durumunda yine cebinden karşı aracın hasar bedeli farkını cebinden karşılamak durumunda kalabilir.
Netice itibarı ile Trafik ve Kasko Poliçelerinin her ikisine birden sahip olmanız gerekir. Çünkü farklı kaza çeşitlerine ve boyutlarına göre oluşabilecek maddi-bedeni-manevi zarar ve kayıplarınızın tamamen korunması için her iki poliçenin yapılması çok önemlidir. Örneğin; manevi tazminat, tek taraflı çarpma, yangın, hırsızlık, deprem, sel, fırtına, dolu, terör vb. teminatlar ile ek hizmetler (cam değişimi, ikame araç, mini onarım, yol yardım vb.) standart zorunlu trafik sigortasında yoktur. Trafik sigortaları düzenlenmesi kanunen zorunludur ancak, kasko sigortalarının yapılması da özellikle yoğun trafik olan kentlerde finansal bir zorunluluk haline gelmiştir.
Hasar Sorgulama Nasıl Yapılır? TIKLAYINIZ
İkinci El Oto & Motorlu Kara Taşıtları Ekspertiz yönetmeliği hakkında önemli maddeler?
RESMÎ GAZETE 15 Ağustos 2020 ' Sayı: 31214
Ticaret Bakanlığından: İKİNCİ EL MOTORLU KARA TAŞITLARININ TİCARETİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 13 ' Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İkinci el motorlu kara taşıtının tanıtımı ve ilanı
MADDE 13 ' (1) Satışa sunulan ikinci el motorlu kara taşıtının üzerinde kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde taşıta ilişkin tanıtıcı bilgilerin güncel olarak yer aldığı bir tanıtım kartı bulundurulur.
(2) Tanıtım kartında yetki belgesi numarasına ve ikinci el motorlu kara taşıtına ilişkin aşağıdaki asgari bilgilere güncel olarak yer verilir:
a) Markası, cinsi, tipi ve model yılı.
b) Rakam veya harflerinin bir kısmı karartılmak suretiyle motor ve şasi numarası.
c) Plaka numarası.
ç) Yakıt türü.
d) Kilometresi.
e) Satış fiyatı.
f) Boyalı ve değişen parçaları.
g) Niteliği belirtilmek suretiyle hasar kaydı.
ğ) Üzerinde rehin veya haciz gibi şerhlerin bulunup bulunmadığı.
(3) İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik ilan veren işletmeler bu ilanlarda aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:
a) Yetki belgesi numarası ve yetki belgesindeki işletme adı veya unvanı ile ikinci fıkrada belirtilen diğer bilgilere güncel olarak yer vermek.
b) Üçüncü kişileri yanıltıcı bilgi ve belgelere yer vermemek.
c) İkinci el motorlu kara taşıtının satılması veya taşıt teslim belgesinin süresinin sona ermesi halinde üç gün içinde ilan faaliyetine son vermek.
(4) İnternet ortamında ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine yönelik ilan verilmesine aracılık eden gerçek veya tüzel kişiler aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:
a) İşletmelerin, üçüncü fıkranın (a) bendinde belirtilen yükümlülüğü yerine getirebilmeleri için imkân sağlamak.
b) İşletmelerin üyeliğinden önce Bakanlığın internet sayfası veya Bilgi Sistemi üzerinden yetki belgesi kontrolü yapmak ve yetki belgesine sahip olmayan işletmelerin üyeliğine izin vermemek.
c) Aynı ikinci el motorlu kara taşıtına yönelik birden fazla işletme tarafından verilen ilanlarda, taşıt sahibi olan veya o taşıta ilişkin taşıt teslim belgesi bulunan işletmenin talebi halinde yetkisiz verilen ilanları yayımdan derhal kaldırmak.
ç) İlanlara ilişkin talep ve şikâyetlerin internet tabanlı iletişim yöntemlerinden en az biri ve telefon aracılığıyla iletebilmesi için müşteri hizmetleriyle iletişim imkânı sunmak. Bu talep ve şikâyetlerin etkin şekilde yönetilerek sonuçlandırılmasını sağlamak.
d) İlan, şikâyet ve üyeliklere ilişkin bilgileri Bakanlığın taleplerine uygun olarak Bakanlığa iletmek.
e) İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretinin geliştirilmesi ve tüketicinin korunması amacıyla Bakanlıkça alınan tedbirlere uymak.
MADDE 14 ' Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
(1) TSE hizmet yeterlilik belgesine sahip ekspertiz işletmesi bulunmayan illerde faaliyet gösteren işletmeler hariç olmak üzere, ikinci el otomobil veya arazi taşıtı satışı yapan işletme tarafından, satışın yapıldığı tarihten önceki üç gün içinde ekspertiz raporu alınır. Ekspertiz raporu ücreti, satış işleminin alıcıdan kaynaklanan bir nedenle gerçekleşmemesi durumunda alıcı, diğer hallerde satıcı işletme tarafından ödenir.
(2) Ekspertiz raporu, ilgili standarda göre verilen TSE hizmet yeterlilik belgesi bulunan ekspertiz işletmeleri tarafından düzenlenir. Üç nüsha düzenlenen raporun iki nüshası satıcı işletmeye verilir. Rapor, satıcı işletme ile ekspertiz işletmesi tarafından en az beş yıl süre ile saklanır.
(3) Model yılına göre sekiz yaşın veya yüz altmış bin kilometrenin üzerindeki taşıtlar için ekspertiz raporu alınması zorunlu değildir.
(4) Ekspertiz raporunda asgari olarak aşağıdaki hususlara yer verilir:
a) Taşıtın markası, cinsi, tipi ve model yılı.
b) Ekspertiz raporunu düzenleyen ticari işletmenin hizmet yeterlilik belgesi ve MERSİS numaraları ile MERSİS'e kayıtlı ticaret unvanı ve işletme adı veya ekspertiz raporunu düzenleyen esnaf ve sanatkâr işletmesinin hizmet yeterlilik belgesi numarası ve ESBİS'e kayıtlı işletme adı ile işletme sahibinin adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası.
c) Ekspertiz raporunu alan ticari işletmenin yetki belgesi ve MERSİS numaraları ile MERSİS'e kayıtlı ticaret unvanı ve işletme adı veya ekspertiz raporunu alan esnaf ve sanatkâr işletmesinin yetki belgesi numarası ve ESBİS'e kayıtlı işletme adı ile işletme sahibinin adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası.
ç) Ekspertiz raporunu alan işletmenin yetki belgesinin bulunmaması durumunda, yetki belgesinin bulunmadığı hususu.
d) TSE'nin ilgili standardı ile belirlenen diğer hususlar.
(5) Ekspertiz işletmesi, ekspertiz raporundaki bilgilerin taşıtın gerçek durumunu yansıtmamasından sorumludur. Taşıtın gerçek durumuna aykırı ekspertiz raporu düzenleyen ve Bakanlıkça yapılan uyarıya rağmen aynı takvim yılı içinde bu aykırılığı tekrarlayan ekspertiz işletmesinin hizmet yeterlilik belgesi Bakanlıkça yapılan bildirim tarihinden itibaren on gün içinde TSE tarafından iptal edilir. Hizmet yeterlilik belgesi iptal edilen işletmeye ve işletme Sayfa : 6 RESMÎ GAZETE 15 Ağustos 2020 ' Sayı : 31214 sahibinin diğer işletmeleri ile temsilcisi olduğu işletmelere, iptal tarihinden itibaren bir yıl süreyle aynı konuda hizmet yeterlilik belgesi verilemez. Aldatıcı ve yanıltıcı ekspertiz raporları ile ilgili olarak tüketicilerin 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun ayıplı hizmete ilişkin hakları saklıdır.
Yönetmelik Kaynak: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/08/20200815.pdf
Cebinizden tekrar yerine koyamayacağınız değerlerinizi, mutlaka sigortalamalısınız!
#AraçHasarÇeşitleri
#HasarSorgulama
#OtoHasarDurumuHakkında
#HasarDosyası