İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serhan Özdemir ‘in öncülüğünde, üniversitenin inşaat ve bilgisayar mühendisliği bölümündeki akademisyenlerin de destekleriyle, “bina travma endeksi” projesi başarıyla yürütülerek sonuçlandırılmıştır.

İzmir İleri teknoloji Enstitüsünde yürütülen çalışmalar ile birlikte binaların depreme, yangına ve sele maruz kaldıklarında yapıda oluşan durum geliştirilen sistem tarafından hafızaya kaydedilebilmektedir. Geliştirilen bu sistem sayesinde binaların dayanıklılığı konusunda bilgi sağlayan tüm veriler kaydedilebilmekte ve dışa aktarılabilmektedir. Binalarda herhangi bir kolonun kesilmesi söz konusu olduğunda dahi bina betonuna dahil edilen bu sistem anında uyarı verebilmektedir.

Patenti alınan ve laboratuvar ortamında başarılı sonuçlar elde edilen bu sistemde, kolonların içine yerleştirilen sıcaklık, ivme, nem ve kuvvet sensörlerinden elde edilen tüm veriler, kablosuz bağlantı yoluyla bilgisayara aktarılabiliyor. Binaların travma hafızasını kapsayan tüm bu veriler işlenerek, mevcut sağlamlığı gösteren “travma endeksi” oluşturulabiliyor. Bilgiler mobil telefonlara dahi aktarılabiliyor. Özetle ifade etmek gerekirse, bu sistem sayesinde binalar da konuşmaya başlayarak, doğal afetler sonrasında kendi durumlarını rapor edebilecek duruma gelmiş oluyorlar.

Yeni üretilecek binalarda betonun içine gömülü bir sistemle yapının durumunun anlık izlenmesi ve veri akışının yine anlık dışa aktarılması sayesinde, binanın son durumu anlık olarak takip edilebilecektir. Betonun içerisine “nem sensörü”, depremi algılayacak “ivme sensörleri”, demirdeki korozyonu görecek “korozyon sensörü” ve binanın yaşını ölçecek bir parametre sisteme dahil edildiğinde, bir endeks değeri çıkartılabilmektedir. Bu değere “Bina Travma Endeksi BITEX” adı verilmiştir. Bu sistemin ülkemizde ve dünyada yayılması zaman içerisinde elbette ki mümkün olabilecektir.  Herhangi bir kolon kesildiğinde betonun içerisinde bulunan bir dizi sensör küreler sistem üzerinden haber verecektir. Sistemin veri aktarımını kablosuz olarak yapabilmesi için de tasarlandığı belirtilmiştir. Sistem sayesinde binalarda geçmişte sel olduğu veya yangın yaşanıp yaşanmadığı mevcut sensörler ile öğrenilmektedir. Mülkü satın almak isteyenler de binanın geçmişte neyle karşılaştığını ve an itibarıyla ne durumda olduğunu böylelikle öğrenebilecekler. Dolayısıyla tüm değerler (nem, sıcaklık, korozyon, ivme ) stabil ise bir sorun olmadığı anlamına gelecektir. Kaçak kat atıldığında veya kolon kesilmesi durumlarında, ivme sensörleri sayesinde kuvvet değerlerinin aniden değiştiği sistem aracılığıyla fark edilecektir. Dolayısıyla binalarda yaşanan deprem, sel ve yangın gibi yaşanan travmalar neticesinde yapının zarar gören yerlerinin sıva veya boya ile kapatılması mevcut riski ortadan kaldırmayacaktır. Bu fiilin kusur örtmekten başka bir anlamı olmayacaktır. İnşa edilecek binalara bu sistemi kurmanın, bina maliyetini sadece %1-2 oranında arttıracağı söylenmektedir.

Sistemin laboratuvar ortamındaki testlerinin çok başarılı olduğu, ancak yeni üretilen binalarda test edilmesi gerektiği, dolayısıyla çalışmaların maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle de projenin finansal olarak desteklenmesi gerektiği bir gerçektir.

Değerlendirme ve sonuç

Yapılan bu projedeki sistemin inşaat sektörü tarafından ürettikleri projelerde uygulaması gerekir. Ülkemizde ve dünyada son yıllarda yaşanan depremler, seller ve yangınlar nedeniyle binaların ne duruma geldiğinin bilinmesi çok önemlidir. Bu sistem ile vakit kaybetmeksizin binanın durumunu öğrenebilmek, insan yaşamına değer veren önemli bir uygulama olacaktır. Mülk satın alanlar açısından bu sistem önemli bir güvence kaynağı olacaktır. Sigorta sektörü de risk yönetimi açısından bu sistemin fayda ve avantajlarından yararlanabilir.

Deprem ve sel için sigorta

Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) halk arasındaki tabiriyle DASK, sadece depreme karşı teminat sağlamaktadır. Ancak bu sigorta, 2024 itibarıyla Zorunlu Afet Sigortası ZAS olarak yenilenecek ve mevcut deprem teminatına ek olarak, sel teminatı da ilave edilecektir. Ayrıca ev eşyaları, deprem ve sele karşı teminata alınabilecektir. Konut paket sigortalarında, Zorunlu Deprem Sigortası DASK ile sağlanan deprem teminatına ilave ihtiyari deprem teminatı ve diğer tüm teminatlar sağlanır. O nedenle konut paket sigortasına mutlaka ihtiyaç vardır.

Değerli sigortalılar, tüm doğal afetlere ve doğal olmayan ani ve beklenmedik birçok riske karşı, sahip olduğunuz değerlerinizi ve yaşam alanlarınızı güvence altına almak istiyorsanız, bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz.

SİGORTA TEKLİFLERİ İÇİN TIKLAYINIZ

#DoğalAfetlerVeTeknoloji

#DoğalAfetlerVeSigorta

#ZorunluDepremSigortasıDASK

#KonutPaketSigortası